De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) is een onafhankelijk adviescollege dat gevraagd en ongevraagd beleids- en wetsadviezen uitbrengt aan regering en parlement inzake het vreemdelingenrecht en vreemdelingenbeleid. Omdat de staatssecretaris van het ministerie van Veiligheid en Justitie belast is met de vreemdelingenportefeuille, zijn in de praktijk de meeste uitgebrachte adviezen primair aan deze bewindspersoon gericht. De ACVZ is een permanent adviescollege in de zin van de Kaderwet adviescolleges, en is ingesteld bij de Vreemdelingenwet 2000.

Beleidsadviezen
De ACVZ analyseert in haar adviezen het gevoerde beleid en bestaande wetgeving. Onderzocht wordt of het beleid of de desbetreffende wetgeving efficiënt en effectief is geweest. Zo nodig doet de ACVZ aanbevelingen tot verbetering. Ook brengt de ACVZ adviezen uit over toekomstige ontwikkelingen en over mogelijk te verwachten problemen. In deze adviezen worden (alternatieve) richtingen voor het beleid en voor de bijbehorende wetgeving verwerkt. De verantwoordelijke bewindspersoon stelt de beide kamers der Staten-Generaal binnen drie maanden na ontvangst van een beleidsadvies in kennis van het standpunt van het kabinet met betrekking tot het advies.

Wetsadviezen
De wetsadviezen van de ACVZ betreffen wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 en het Vreemdelingenbesluit 2000. Een wetsadvies wordt openbaar zodra het betreffende wetsvoorstel aan de Tweede Kamer wordt gezonden dan wel het besluit in het Staatsblad wordt gepubliceerd. In de toelichting bij de wet of het besluit wordt in de regel aangegeven op welke wijze het advies van de ACVZ is verwerkt.

Werkprogramma
De adviesonderwerpen worden jaarlijks vastgelegd in een werkprogramma.