Sporen uit het verleden

persbericht

Aanbieding advies aan staatssecretaris Teeven, 3 juli 2014

De adviescommissie doet de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie de volgende aanbevelingen:

1) Zorg voor tijdige implementatie van artikel 18 herziene Procedurerichtlijn in nationale wetgeving door in hoofdstuk 3, afdeling 4, paragraaf 3 van de Vreemdelingenwet 2000 een nieuw artikel op te nemen waarin het medisch onderzoek wordt geregeld.

2) Wijs een onafhankelijke organisatie aan, met voldoende kennis en capaciteit, waar asielzoekers in opdracht van de staatssecretaris onderzocht kunnen worden om het causaal verband van littekens of lichamelijke en psychische klachten met gestelde marteling, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld vast te stellen.

3) Motiveer zowel in het voornemen als in het besluit op het asielverzoek, waarom ondanks de aanwezigheid van aanwijzingen voor marteling, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld geen medisch onderzoek is geregeld. Deze motiveringsplicht dient in het Vreemdelingenbesluit 2000 te worden opgenomen.

4) In het Vreemdelingenbesluit 2000 dient te worden opgenomen dat de beslissing omtrent het regelen van medisch onderzoek in beginsel moet worden genomen nadat het nader gehoor heeft plaatsgevonden, maar dat uitzonderingen op deze regel mogelijk zijn. Het gevolg van het instellen van medisch onderzoek is dat de asielzoeker wordt doorgezonden naar de Verlengde Asielprocedure.

5a) Implementeer artikel 18, derde lid van de herziene Procedurerichtlijn, waarin is geregeld dat het resultaat van medisch onderzoek bij de beoordeling van een asielverzoek moet worden betrokken, in het Vreemdelingenbesluit 2000.

5b) Zorg ervoor dat de medisch onderzoekers en medewerkers van de IND regelmatig bijeenkomen om te spreken over de betekenis van de rapportages, zodat rapporteur en beslismedewerker van elkaar kunnen leren.

5c) Laat het interpreteren, wegen en begrijpen van medisch-forensische rapportages deel uitmaken van de opleiding van beslismedewerkers van de IND. acvz -juli 2014 13 sporen uit het verleden

6a) Verstrek de asielzoeker voorafgaand aan de asielprocedure informatie over het belang van littekens en lichamelijke of psychische klachten die kunnen wijzen op marteling of ernstige schade voor de beoordeling van het asielverzoek en geef daarbij aan waar de asielzoeker met informatie hierover terecht kan.

6b) Instrueer medewerkers van de IND gericht door te vragen naar de oorzaak van littekens of lichamelijke en psychische klachten die door MediFirst zijn gerapporteerd en bied de hoormedewerkers de hiervoor benodigde opleiding.

7a) Breid de opdracht aan MediFirst uit met onderzoek naar aanwijzingen voor marteling, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld. Deze aanwijzingen moeten door MediFirst gerapporteerd worden aan de staatssecretaris en worden opgenomen in het dossier van betrokkene, zodat deze betrokken kunnen worden in de afweging van de staatssecretaris om al dan niet medisch onderzoek te regelen.

7b) Zorg ervoor dat alle medewerkers in de keten alert zijn op aanwijzingen die erop kunnen duiden dat asielzoekers slachtoffer zijn geweest van marteling, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld. Zorg er daarnaast voor dat zich op iedere COA- of bewaringslocatie medewerkers bevinden die zijn getraind in het herkennen en duiden van dit type aanwijzingen en aan wie deze aanwijzingen kunnen worden gemeld en train de medewerkers van de IND op het herkennen van deze aanwijzingen. Concrete aanwijzingen moeten worden opgenomen in het dossier van de asielzoeker.

7c) Plan de voorbereiding op de asielprocedure van de asielzoeker met zijn gemachtigde voorafgaand aan het onderzoek door MediFirst.

8) Neem in de Vreemdelingencirculaire 2000 op dat opvolgende aanvragen niet worden afgedaan met toepassing van artikel 4:6 Awb als er voldoende sterke aanwijzingen zijn voor marteling, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld.

9) Stel een werkgroep in met medewerkers van de IND, medewerkers van MediFirst en het iMMO en medisch forensisch experts die niet werkzaam zijn binnen het asielrecht om samen te komen tot een algemeen geaccepteerde standaard voor medisch-forensisch onderzoek in de asielprocedure. Deze werkgroep zou tevens de opdracht moeten krijgen om in samenspraak met deskundigen op deze gebieden een lijst op te stellen met aanwijzingen die kunnen wijzen op de gevolgen van foltering, verkrachting of andere ernstige vormen van psychisch, fysiek of seksueel geweld.